‘Jan, wat heb jij nu op je dak?’
Komend najaar gaat in Deventer de productie van de nieuwe Bosch Compress 5800i AWR dakwarmtepomp van start. Het monoblock-systeem is door Nefit Bosch speciaal ontwikkeld voor schuine daken en is een compleet geïntegreerd, onderhoudsarm all-electric systeem daksysteem. De Noord-Hollandse woningcorporatie Wooncompagnie test op dit moment deze dakwarmtepomp bij een huurwoning in Schagen.
‘Wooncompagnie verhuurt circa 14.500 woningen en werkt al sinds 2016 aan zijn duurzame ambities’, vertelt Jeroen Oppenhuis, projectleider vastgoedbeheer en -onderhoud. ‘We zijn begonnen met vloer- en dakisolatie. Gevolgd door HR++ glas en spouwmuurisolatie. Daarmee hebben we in veel woningen de vraag naar warmte fors teruggebracht. Al in 2020, twee jaar eerder dan gepland, haalden we al een gemiddeld energielabel B. Inmiddels liggen we al voor op het schema dat ons in 2030 tot een gemiddeld A-label moet leiden.’
Duurzaamheid en betaalbaarheid woonlasten
Vervolgens verschoof de duurzame focus van Wooncompagnie naar het aanbrengen van duurzame installaties. ‘In ons bestaande bezit stappen we per woonblok over naar hybride of all-electric warmtepompoplossingen. Dat is efficiënter dan telkens bij een enkele ketelvervanging zo’n verduurzamingsstap maken. Per jaar gaan we zo’n duizend woningen van een warmtepomp voorzien. We doen dat vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar ook omdat we de woonlasten van onze huurders betaalbaar willen houden.’
Ideaal bij ruimtegebrek
Regelmatig komt Wooncompagnie woningen tegen waar door ruimtegebrek de plaatsing van een buitenunit niet of nauwelijks mogelijk is. Ook blijkt uit eigen onderzoek dat de meeste bewoners weliswaar geen hinder hebben van het geluid van een buitenunit, maar het wel horen. ‘In de zoektocht naar een oplossing daarvoor kwam Nefit Bosch met het voorstel om hun nieuwe dakwarmtepomp voor schuine daken te testen. Daar hebben we onze medewerking aan verleend. Enerzijds om zelf met zo’n innovatieve installatieoplossing kennis te maken, anderzijds omdat we beseffen dat ze alleen de markt bereiken als ze uitvoerig worden getest.’
Veldtest in Schagen
Al enige tijd staat de Bosch Compress 5800i AWR op het dak van een huurwoning van Wooncompagnie. Het is niet toevallig dat dat de woning is die Jan Hoving en zijn gezin huren. ‘Ik ben technisch adviseur bewoners en huurders bij Wooncompagnie’, legt Hoving uit. ‘Ik doe in beide rollen ervaring op. Buurtbewoners staan er soms geïnteresseerd naar te kijken, maken er foto’s van en vragen: ‘Jan, wat heb jij nu op je dak? Het mooie is dat ik de werking van mijn ‘schoorsteenwarmtepomp’ dan kan uitleggen en mijn ervaringen kan delen.’
Aangenaam comfort, bestaande radiatoren
Het gezin van Jan Hoving ervaart een uiterst aangenaam comfort. Of zoals zijn partner het verwoordt: ‘Het is meteen behaaglijk als je je bed uitstapt en dat met de gewone radiatoren die hier al hingen.’ Een aangename, constante temperatuur via het bestaande afgiftesysteem is volgens veldtestcoördinator Jos Stroot van Nefit Bosch mogelijk omdat de Bosch Compress 5800i AWR op het koudemiddel propaan (R290) werkt en in staat is hoge aanvoertemperaturen te leveren. ‘Tot 65 C° voor verwarming en tot 70 C° voor het warm tapwater. Je hebt er als installateur ook geen F-gassencertificering voor nodig. Kies je voor lagetemperatuurvloerverwarming dan biedt deze warmtepomp ook de optie om te koelen. Overigens is een extra voordeel van het eerder genoemde R290 dat het een lage GWP (Global Warming Potential) van 3 heeft en daarmee een milieuvriendelijk koelmiddel is.’
Geluidsarm
Een aspect dat Jan Hoving graag aankaart, is het geluidsniveau. ‘Je hoort daar veel verhalen over, maar van deze oplossing hoor je echt helemaal niets. Geluidsarm is bij deze dakwarmtepomp ook écht geluidsarm.’ Dat komt volgens Jos Stroot niet alleen door plaatsing op het dak, maar met name ook door de ventilator met verticale uitblaasrichting. Door het innovatieve ontwerp is aan de voor-, achter- en zijkant geen vrije uitblaasruimte vereist en wordt het geluidsniveau geminimaliseerd. Een slimme, innovatieve dempingsconstructie voorkomt ook nog eens eventuele trillingsgeluiden.’
Toepassing in bestaande bouw
Het binnendeel op zolder bestaat uit een compacte binnenunit, een 200 liter warmwaterboiler en een buffervat. Daarnaast blijft gedurende de veldtest bij Jan Hoving de bestaande HR-ketel nog hangen, maar deze doet in principe geen dienst. ‘Sterker nog: bij een geslaagde veldtest kan het aardgas er hier af’, vult aldus Marcel van Waveren, accountmanager van Nefit Bosch. ‘Zoals je hier ziet is de Bosch Compress 5800i AWR een ideale oplossing voor installatieverduurzaming in de bestaande bouw.’
Prefab skid voor nieuwbouw
Maar het is volgens Van Waveren juist ook een geweldige nieuwbouwoplossing. ‘Binnenunit, boiler en buffervat kunnen we samen met een WTW-unit voorgemonteerd in het prefabconfiguratiecentrum van Nefit Bosch in Deventer’, vertelt hij. ‘Ze worden als complete prefab skids aangeleverd op de bouwplaats, waar de installatiewerkzaamheden minimaal zijn.’
Optimaal inregelen voor hoogste rendement
Het serviceteam van Nefit Bosch verzorgde in Schagen alle montage- en installatiewerkzaamheden en de inbedrijfstelling. ‘Als je optimaal inregelt en tot laagst mogelijke aanvoertemperatuur komt, bereik je het hoogste rendement’, aldus Jos Stroot. ‘Heb je eenmaal de optimale stooklijn ingeregeld dan heb je er als gebruiker geen omkijken meer naar.’
Installatiegemak
Resten nog de installatiewerkzaamheden en het onderhoud. Daar kijken sommige installateurs nog wel eens tegenop, omdat ze het dak op moeten. Jos Stroot weet hen gerust te stellen: ‘Er is bij het ontwerp rekening gehouden met optimaal installatiegemak, het is plug-and-play. Je hoeft geen gat in het dak te zagen, waarmee ook de dakisolatie intact blijft. Je plaatst eenvoudig het instelbare montageframe, waarmee je op de meest voorkomende daken, met een hellingshoek van 25 tot 55 graden, uit de voeten kunt. Het frame monteer je op de meegeleverde kunststof bodemplaat. Vervolgens bevestig je daarop eenvoudig de volledig geïntegreerde buitenunit. Daarna hoef je alleen nog de leidingen op de binnenunit aan te sluiten.’
Onderhoudsarm
Voor het onderhoud hoeven installateurs volgens Stroot Installateurs niet of nauwelijks het dak nog op. ‘We hebben het hier over een onderhoudsarm concept. De unit op het dak is zelfreinigend en koudemiddel hoeft niet te worden bijgevuld. Voor onderhoud of een storing hoef je als installateur dus bijna altijd alleen maar bij het binnendeel te zijn. Daar kun je op zolder eenvoudig bij. Mocht er onverhoopt toch onderhoud op het dak moeten plaatsvinden, dan is de beplating snel en eenvoudig te verwijderen en zijn alle componenten direct toegankelijk. Ook voor wind- en stormschade hoef je niet te vrezen. Bij dit ontwerp is echt aan alles gedacht. ’
Bij het verduurzamen van (kleinere) woningen met een warmtepomp lopen woningcorporaties tegen een aantal beperkingen aan. Vaak is er onvoldoende ruimte voor een buitenunit en ontbreekt ook binnen de ruimte. Of bewoners willen liever geen woonruimte opofferen. Daarnaast spelen geluidseisen een rol. Veel van deze woningen zijn voorzien van een schuin dak. Hier op inspelend biedt Nefit Bosch de ideale oplossing: Bosch Compress 5800i AWR. Kijk voor meer informatie op nefitbosch.nl
Nefit Bosch
Auteur / schrijver bij Nefit Bosch